1. KỸ NĂNG GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Dạy trẻ là cả một quá trình. Mỗi giai đoạn phát triển, trẻ sẽ cần được trang bị
những kỹ năng sống khác nhau. Một trong những kỹ năng quan trọng ảnh hướng lớn
đến tương lai của trẻ chính là kỹ năng giải quyết vấn đề.
1.1. Giúp trẻ xác định mục tiêu
Đây là một trong những bước quan trọng nhất khi dạy trẻ kỹ năng giải quyết vấn
đề, chiếm 50% thời gian của toàn bộ quá trình giải quyết vấn đề. Việc xác định mục
tiêu chính xác giúp trẻ tiết kiệm thời gian, nguồn lực, tư duy. Khi dạy trẻ đặt mục tiêu
cần phải: Định nghĩa mục tiêu một cách cụ thể, chi tiết, đo đạc hiệu quả của mục tiêu,
thời gian thực hiện mục tiêu. Qua việc này, trẻ cũng sẽ biết cách lập kế hoạch thực hiện
giải quyết vấn đề chính xác, bước này nhằm đảm bảo tính chính xác cho toàn bộ quá
trình. Các mục tiêu cần xác định:
- Mục tiêu ngắn hạn: Mục tiêu cần giải quyết trước mắt, tức thời.
- Mục tiêu dài hạn: Mục tiêu liên quan đến mục tiêu trước mắt.
- Mục tiêu sống còn: Mục tiêu quan trọng nhất, có ý nghĩa lâu dài, đích đến cần
đạt được của quá trình giải quyết vấn đề.
1.2. Giúp trẻ xác định nguồn lực: Đấy là các nguồn lực trực tiếp hay còn gọi là
lực nội tại có sẵn (ví dụ: sức khỏe, trí tuệ,...). Nguồn lực liên quan: tác động từ môi
trường bên ngoài. Nguồn lực tuyệt đối như thời gian chẳng hạn. Mọi nguồn lực đều có
sự ảnh hưởng rất lớn đến mục tiêu cần đạt được, vì vậy phải biết tận dụng và tối ưu tất
cả các nguồn lực, đặc biệt là thời gian để hoàn thành mục tiêu theo đúng kế hoạch.
1.3. Rèn luyện kỹ năng tìm kiếm và kiểm chứng thông tin cho trẻ: Thông
tin có từ rất nhiều nguồn như: sách, báo, tạp chí, Internet, tivi,...
1.4. Phân tích và nhận định tình huống: là một bước khá quan trọng, khi nhận
định tình huống, phải nhận định trong từng trường hợp cụ thể để xác định vấn đề nào
có thể giải quyết vấn đề nào không. Nhận định tình huống đúng để có phương pháp
chính xác, nguồn lực cần thiết để giải quyết vấn đề.
1.5. Mọi vấn đề đều có rất nhiều hướng giải quyết: Việc quan trọng là phải
chọn lựa hướng giải quyết tối ưu nhất, giảm thiểu sai sót nhất. Vậy làm thế nào để biết
được đó là hướng lựa chọn tốt nhất, giảm thiểu nhiều rủi ro nhất, đem lại hiệu quả cao
nhất. Nên giúp trẻ xác định và chuẩn bị các nguồn lực liên quan tới hướng giải quyết
nguồn lực trực tiếp, như:
- Nguồn lực gián tiếp và liên quan.
- Điểm mạnh và điểm yếu bên trong.
- Thuận lợi và thách thức bên ngoài.
- Khi giải quyết vấn đề cần phải biết mục tiêu vấn đề của mình là gì.
- Nhắm đúng mục tiêu đã đề ra và thực hiện.
2. KỸ NĂNG AN TOÀN KHI TỰ CHƠI
Dạy trẻ nhận thức được đâu là đồ chơi, đâu là đồ dùng trong gia đình; đâu là đồ vật
an toàn và đồ vật không an toàn,...
3. KỸ NĂNG AN TOÀN KHI THAM GIA GIAO THÔNG
Đây là một kỹ năng quan trọng đối với trẻ khi tham gia vào xã hội. Ba mẹ nên giúp
trẻ hiểu được một số loại biển báo cơ bản, một số loại đường cơ bản, một số người có
vai trò trong việc điều hành giao thông, cách sang đường cũng như cách đi qua các ngã
ba, ngã tư.
4. KỸ NĂNG XỬ LÝ KHI ĐI LẠC
Các bậc phụ huynh nên giúp trẻ có những kiến thức ứng xử cần thiết khi bị lạc
như: Con nên gọi sự trợ giúp của ai? Nếu gặp người lạ muốn đưa con về con nên làm
gì? Ba mẹ nên dạy con ghi nhớ tên tuổi, số điện thoại của ba mẹ, địa chỉ nhà. Tuy nhiên
khi trẻ đang hoảng sợ chưa chắc trẻ đã nhớ chính xác những thông tin này, vì thế tốt
hơn hết nên cho trẻ mang theo bên người mảnh giấy ghi thông tin liên lạc của ba mẹ
trong trường hợp khẩn cấp.
4.1. Số điện thoại trong trường hợp khẩn cấp
Ngoài số điện thoại của ba mẹ, trẻ cũng nên biết một vài số điện thoại khẩn cấp tại
Việt Nam là:
- Số 111: Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em;
- Số 113 : Lực lượng cảnh sát phản ứng nhanh;
- Số 114 : Số khẩn chữa cháy hay khi cần cứu hộ cứu nạn;
- Số 115 : Cấp cứu y tế.
Trường Mầm non 12