 |
| Đừng quá ngại khi cho trẻ chơi với cát. |
Các nhà giáo dục thường khuyên các bậc phụ huynh nên cho trẻ khám phá thiên nhiên. Vậy bạn có thật sự hiểu tầm quan trọng của thiên nhiên đối với sự phát triển của trẻ?
Tại sao trẻ cần “giao tiếp” với thiên nhiên?
Để cho trẻ trải nghiệm và khám phá thiên nhiên là điều cần thiết. Dù ở ngoại thành, nông thôn hay thành phố lớn, có lẽ bạn đã trải qua thời gian chơi ngoài trời, về nhà với bộ dạng lấm lem nhưng tràn đầy niềm vui.
Thật không may, trẻ em ngày nay không có nhiều trải nghiệm trực tiếp với thiên nhiên và bị… lấy mất đi phần lớn điều tưởng như bình thường đó. Richard Louv - Chủ tịch của Children & Nature Network (mạng lưới kết nối trẻ em và thiên nhiên), một tổ chức tại Mỹ góp phần giúp trẻ em giao tiếp nhiều hơn với thiên nhiên - cho rằng: không kết nối với thế giới thiên nhiên dễ tạo ra các tác dụng xấu cho tinh thần và thể xác. Ông nói, chúng ta không nên quan niệm việc cho trẻ em trải nghiệm với thiên nhiên là một hoạt động ngoại khóa, mà nên nghĩ là việc cần thiết cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ.
Kết nối với thiên nhiên là điều tự nhiên về mặt sinh học của con người. Khi trẻ dành nhiều thời gian trong nhà, chúng đã bỏ qua cơ hội đó. Những bệnh hay mắc phải khi ít chạy ra ngoài thiên nhiên như: dễ bị chán nản, béo phì và rối loạn sự tập trung. Trẻ trực tiếp tiếp xúc với thiên nhiên thường là những trẻ học tốt hơn.
Khám phá thiên nhiên giúp làm giảm stress và gia tăng khả năng tập trung. Khi trẻ hòa mình với thiên nhiên, tất cả giác quan đều được kích thích hoạt động. Trẻ ngập chìm trong một không gian bao la thì tốt hơn là tập trung vào màn hình máy tính. Khi ra thiên nhiên não của trẻ có cơ hội phục hồi trở lại sau những căng thẳng mệt mỏi, vì thế sẽ giúp trẻ tăng sự tập trung và chú ý, ở trường trẻ sẽ học tập tốt hơn. Thậm chí khi trẻ không mắc phải những điều trên thì những trẻ không ra ngoài vẫn sẽ thiếu đi cảm giác kỳ diệu mà chỉ có thiên nhiên mới có thể cung cấp được. Đó là sự khám phá.
Có lẽ ngày nay hầu hết các bậc phụ huynh đều bị quá tải, khó có thể dành thời gian rảnh rỗi để cho trẻ ra ngoài. Những nỗi lo lắng của các bậc phụ huynh như kẹt xe, khói bụi, tội phạm… cũng góp phần làm cho họ muốn giữ trẻ ở nhà. Không may là những nỗi sợ này thường hay bị phóng đại quá lên. Vì thế ba mẹ nghĩ tốt nhất nên cho trẻ ở trong nhà hay chơi gần nhà mà thôi. Ở nhiều nơi, không gian cho trẻ tiếp xúc với thiên nhiên thường bị “ngắt” bớt. Công viên bị cắt tỉa, sân vận động bóng đá hay bóng rổ với cỏ êm mượt dễ thương, không có sự gồ ghề. Chính chỗ gồ ghề đó là nơi trẻ bị cuốn hút để khám phá, nơi chúng thấy những hòn đá, cỏ dại và thậm chí cả sâu bọ. Mọi cố gắng để cung cấp một nơi sạch sẽ an toàn là một ý định tốt, song đôi khi cách cung cấp môi trường thiên nhiên ấy cho trẻ hơi “nghèo nàn” đơn điệu.
Giúp bé an toàn ngoài thiên nhiên
Có lý tưởng không khi để trẻ chạy thả sức chơi ngoài thiên nhiên rồi trở về nhà lấm lem và đầy hào hứng? Thật ra điều này cũng không nên lắm. Cha mẹ cần phải ra ngoài với trẻ và giúp trẻ khám phá thiên nhiên. Trường học, kể cả trường mẫu giáo có thể kết hợp với thiên nhiên bên ngoài. Nhiều trường ở châu Âu, các trung tâm chăm sóc trẻ và trường học thường được thiết kế có không gian thiên nhiên, đã cho thấy rõ hiệu quả trong việc dạy học cho trẻ và giúp trẻ giảm stress.
Nhiều bậc phụ huynh nhớ lại mình hồi nhỏ, có thể họ nhớ lại mình đã từng chơi như thế nào và cố gắng “cung cấp” một môi trường tương tự như vậy cho con của họ. Trong khi họ không để trẻ tự do đi chơi rong, họ dẫn trẻ ra ngoài quanh công viên.
Bạn có thể dẫn trẻ đến một khung cảnh hoang sơ để bé đào đất, lượm những cục đá hay quan sát côn trùng. Nếu bạn có vườn, hãy để trẻ gieo hạt hay trồng cây. Thậm chí đi bộ ra công viên, đối với trẻ cũng là cuộc đi bộ ra ngoài thiên nhiên. Trẻ có thể làm bẩn áo quần, nhưng chúng có thể khám phá được rất nhiều điều mới lạ từ đó.
Trường Mầm non 12
|